8 listopada 2021 przypadają pierwsze polskie obchody Ogólnopolskiego Dnia Osób Dializowanych. Ustanowienie święta jest rezultatem wspólnych wysiłków organizacji związanych z opieką nefrologiczną – Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Osób Dializowanych i środowisk pacjenckich. Celem inicjatywy jest przede wszystkim zwrócenie uwagi na problemy i potrzeby chorego dializowanego oraz podnoszenie świadomości na temat profilaktyki i leczenia chorób nerek. Ogólnopolska sieć stacji dializ DaVita z dumą wspiera tę ważną inicjatywę.
Wybór daty nie jest przypadkowy i podkreśla, że dializowani żyją dzięki wiedzy i pracy innych oraz rozwojowi nauki – 8 listopada 1958 r. w Poznaniu wykonano w Polsce pierwszą hemodializę. Przed tym istotnym przełomem w polskiej medycynie osoby dotknięte przewlekłą chorobą nerek (PChN), czyli schorzeniem, które dziś prowadzi chorego na fotel dializacyjny lub/i do kolejki oczekujących na transplantację nerki, po prostu przedwcześnie umierały.
– Informacji o powołaniu Ogólnopolskiego Dnia Osób Dializowanych towarzyszy nasz osobisty apel o zwiększenie działań edukacyjnych oraz realnej pomocy, która może poprawić jakość życia i ułatwić funkcjonowanie osób dializowanych w społeczeństwie. To także wyrażenie wdzięczności dializowanych dla osób sprawujących nad nimi opiekę medyczną i dla ich opiekunów – mówi Iwona Mazur, prezes Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Osób Dializowanych. – Pomysł na święto wyszedł zresztą od samych pacjentów zrzeszonych w mediach społecznościowych, m.in. na grupie wsparcia „Kocham swoje nerki”. Szybko uzyskał aprobatę naszej organizacji i od razu podjęliśmy kroki na szczeblu państwowym, niezbędne w celu jego realizacji – dodaje.
– Szacuje się, że problem przewlekłej choroby nerek (PChN) dotyczy nawet 12–14 proc. polskiego społeczeństwa, czyli prawie 4, 5 mln Polaków. Obrazuje to skalę zjawiska – nieleczone schorzenie może u każdej dotkniętej nim osoby doprowadzić do konieczności leczenia nerkozastępczego (dializy otrzewnowej lub hemodializy) lub transplantacji nerki. Kluczem do skutecznej profilaktyki jest jak najwcześniejsze wykrycie choroby, które pozwala na opóźnienie jej rozwoju od kilku do kilkunastu lat i kontynuowanie w miarę normalnego życia bez konieczności np. rezygnacji z pracy i znacznej części codziennych aktywności – wyjaśnia prof. dr hab. Beata Naumnik, konsultant wojewódzki ds. nefrologii, Kierownik I Kliniki Nefrologii i Transplantologii z Ośrodkiem Dializ Uniwersytet Medyczny w Białymstoku.
Dr n. med. Marta Serwańska-Świętek, nefrolog, transplantolog, zastępca dyrektora medycznego DaVita Polska, sieci stacji dializ, która wsparła inicjatywę, dodaje: – W ośrodkach dializ i poradniach nefrologicznych DaVita zlokalizowanych na terenie całej Polski, opieką specjalistów objętych jest ponad 3700 pacjentów dializowanych – to znaczna grupa spośród wszystkich dializowanych osób w Polsce. Część z nich trafia do nas, będąc wcześniej nieświadomym choroby, która rozwijała się w ich organizmie przez wiele lat. A pamiętajmy, że nawet w zaawansowanym stadium choroby nerek mogą nie dawać żadnych wyraźnych objawów, mówi się, że chore nerki nie bolą. Dlatego tak ważna jest profilaktyka w postaci regularnych, wykonywanych minimum raz w roku, a jeśli cierpimy na inne przewlekłe schorzenia nawet częściej, badań stężenia kreatyniny we krwi i badań ogólnych moczu. DaVita, organizując ogólnopolską akcję edukacyjno-profilaktyczną „Zbadaj nerki-ocal życie”, dokłada swoją cegiełkę do szerzenia informacji na temat chorób nerek i konieczności dbania o nerki przez Polaków. Z radością wspieramy kolejne inicjatywy tego typu. Mamy nadzieję, że powołanie Ogólnopolskiego Dnia Osób Dializowanych doprowadzi do wzrostu świadomości na temat wyzwań leczenia nerkozastępczego, ponieważ choroba nerek może dotknąć każdego z nas.
Katalizatorem rozwoju PChN, która nieleczona prowadzi z czasem do całkowitej niewydolności nerek, są tzw. choroby współistniejące, tj. nadciśnienie tętnicze, cukrzyca czy choroba wieńcowa.
Hemodializa to zabieg oczyszczania krwi z toksyn i zbędnych elementów przemiany materii oraz usuwania nadmiernej ilości wody nagromadzonej w organizmie w wyniku nieprawidłowego działania nerek. Podczas hemodializy krew pacjenta wielokrotnie pobierana jest do dializatora (który jest kluczowym elementem aparatu, tzw. sztucznej nerki), oczyszczana w nim i z powrotem przetaczana do układu krążenia. W organizmie człowieka znajduje się średnio od 4 do 5 litrów krwi. W trakcie hemodializy w danym momencie poza organizmem pacjenta pozostaje około 300–400 ml.
Obecnie w Polsce dializowanych jest ponad 20 tys. osób.